Sıkça Sorulan Sorular
Dt. Z. Megi SEVİNÇ sizin için cevaplıyor

Dişler kırıldıktan sonra kırık parça bulunursa tekrar yapıştırabilir mi?
Yapıştırılabilir, bu işlemin başarısı kırık parçanın boyutuna bağlıdır. Bağlı olduğun başka bir etken ise diş hekimine ne zaman ulaştığınızdır. Hekime ne kadar çabuk ulaşılırsa bu işlem o kadar başarılı olacaktır.

Dişim kırıldı kırık parçayı bulamadım, şimdi ne yapılabilir?
Dişin durumuna göre seçilen bonding sistemi ile uzun seneler kullanılabilecek restorasyonlar yapmak mümkündür. Fakat bazen kırıklar sonucunda dişin damarları ve sinirleri açığa çıkar. Böyle durumlarda öncelikle kanal tedavisi tamamlanır sonrasında kırık bölgenin restorasyonu tamamlanır.

Ön dişlere yapılan dolgular neden belli olur? Olmayanı varmıdır?
Kompozit (beyaz) dolgu materyalleri ışığı geçirirken dişlerimiz yansıtmaktadır. Bu nedenle dolgu malzemeleri dişin yanında gölgeli görünmektedir. Bu sorunun önüne geçmek için ışığı dişe benzer şekilde yansıtan dolgu malzemeleri üretilmiştir. Günümüzde bu malzemeler, doğru bonding (yapıştırma) sistemleri ile özel teknikler ile yapılan ön dolgular ile sorunlar aşılmaktadır.

Kanal tedavisi nedir?
Dişler her ne kadar kemiksi bir organ gibi görünselerde aslında içlerinde damarları ve sinirleri olan canlı organlardır. Sağlıklı olduklarında herhangi bir hisleri olmadığı için hissetmeye başlamaları bir hastalık göstergesidir. Herhangi bir neden ile hastalandığında hastalık içinde bulunan damar ve sinirlere kadar ulaşmış ise iyileşme yeteneği olmayan bu dokuların gangrenler organlar misali çıkarılması gerekmektedir. Damarlar ve sinirler tamamen çıkarılıp o bölge iyice yıkanıp temizlenmelidir ki hastalığa ait hiçbir şey kalmasın. Temizlenmiş bu alanda kanal dolgusu maddeleri ile doldurulmalıdır ki herhangi bir neden ile bu alanda tekrar bir hastalık başlamasın. Sonuç olarak; kanal tedavisi bu işlemlerin hepsine verilen addır.

Hamilelikte kanal tedavisi yapılabilir mi?
Hamilelerde diş tedavileri için en güvenli dönem 2. trimestr denilen 3-6 ay arasındaki dönemdir. Fakat acil diş tedavileri tüm hamilelik dönemi boyunca yapılabilir. Acil diş tedavilerinin anneye ve bebeğe herhangi zararı bulunmamakla beraber çekilen ağrı nedeniyle annenin yaşadığı ve dolayısıyla bebeğe yansıttığı stresi de yok eder. Bu dönemdeki diş tedavilerinde dikkat edilmesi gereken nokta; bazı anestezik solüsyonların kullanılmamasıdır. Yinede tüm anne adaylarına tavsiyemiz, tüm diş tedavilerinin hamilelik döneminden önce tamamlanmasıdır.

Kanal tedavisi yapılmış bir dişin ömrü ne kadardır?
Dişler ön (kesiciler), arka (küçük azılar, büyük azılar) olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Her diş gurubunun kök kanal anatomisi farklıdır. Anatomik olarak kesici dişlerde tek kanal bulunmaktadır. Küçük azı dişlerinde ise tek, iki ve nadiren 3 kanal bulunmaktadır. Diş dizisinin arkasına doğru gidildikçe dişlerin kök kanal anatomisi farklılaşmaktadır. Büyük azı dişlerinde İki, üç,dört ve nadiren beş ve hatta 6 kanal bulanabilir. Önemli olan dişin içindeki tüm kanalların bulunup temizlenip iyice doldurulmasıdır. Sonuç olarak, kök kanal anatomisi doğru tespit edilip, tüm kanalları iyice temizlenmiş ve doldurulmuş bir diş bir ömür boyu ağızda kalmaktadır.

Hangi dişlere kanal tedavisi yapılır?
Herhangi bir neden ile dişin içinde bulunan damar ve sinirler hastalanmış ise kanal tedavisi yapılması gerekir. Kanal tedavisine en sık neden olan diş hastalığı ilerlemiş çürüklerdir. Bilindiği gibi çürükler çok ilerlemeden yakalanabilirse iyi bir dolgu ile tedavisi mümkündür. Fakat ilerlemiş çürükler dişin iyileşme becerisi olmayan dokuları olan damar sinirlerine ulaşmış ise kanal tedavisi yapılması gereklidir. Travmalar nedeniyle (trafik kazası, bisikletten düşme, kavgalar, salıncaktan düşme vs.) oluşan dış kırıklarında bu dokular açığa çıktığı için yine kanal tedavisi yapılması gerekmektedir. Çocukluk döneminde geçirilmiş travmaların yeterli kontrolü yapılmamış ise yıllar sonra karşımıza diş köklerinin ucunca oluşmuş büyük lezyonlar çıkabilmektedır. Bu dişlerin kanal tedavisi mutlak süretle yapılmalıdır. Günümüzde bu örnekleri vakalarla arttırmak mümkün ise de kanal tedavisi gerektiren en yaygın hastalık halen ilerlemiş çürüklerdir.

Abseli veya kistli (lezyonlu) dişler çekilmeli midir? Bu dişlerin tedavisi mümkün müdür?
Dişlerin içindeki sağlıklı damarlar ve sinirler bakterilere bir set oluşturarak bakterilerin dişin içerisine ilerlemesine ve dolayısıyla dişin dışına çıkıp kökün etrafındaki kemikte bir hastalık oluşturmasına engel olur. Damar ve sinirler sağlığını yitirmiş ve ölmüş ise önlerindeki set kalktığı için bakteriler diş kökünün dışına çıkıp kemikte hastalık oluşturmaya başlar. Bu hastalık sakin ilerler ise ağrısızdır sadece kontrol röntgenlerinde diş kökünün etrafındaki kemik kaybıyla, bazen de diş bölgesinde sivilce benzeri bir dokunun varlığıyla (fistül) fark edilebilir. Şiddetli ilerler ise yüzde şişlik, vücutta ateş oluşturarak (abse) kendini gösterir. İlginç olan her iki durumunda özünde de hastalıkta tedavide aynı olmasıdır. Bu hastalıklar dişin içindeki hasta dokuların temizlenmesi ve de bu alanın iyice doldurması yani iyi bir kanal tedavisi ile iyileşmektedir. Çok düşük bir yüzde ile iyileşme gerçekleşmeyebilir. Bunun nedeni bazı dişlerde kökün en uc 3 mm sinde var olan yan kanallardır. Sadece bu 3 mm lik bölgenin uzaklaştırılması ile yine iyileşme sağlanmaktadır. Günümüzde güncel tedavi teknikleri ve aletler ile böyle dişlerin çekiminin önüne geçilmiştir.

Dişlerin beyazlatılması (bleaching) zararlı mıdır?
Dişlerin beyazlatılması aslında bir tedavidir fakat estetik amaçlı bir tedavi olduğu için kozmetik bir işlem gibi düşünülmeye başlamıştır. Diş gibi sert bir dokunun renginin açılabilmesi için güçlü bir kimyasal bir ajan ve sistem kullanmak gerekir. Bu kimyasal işlem esnasında yaşanan herhangi bir rahatsızlığın (aşırı hassasiyet gibi) hekim tarafından çözümü çok kolay bir durumdur. Kozmetik bir malzeme ile hekim kontrolü dışında yapılan bir beyazlatma işleminde ise bireylerin karşılaşacağı herhangi bir sağlıksız durumu çözmeleri mümkün değildir. Bu nedenle evde yapılan beyazlatma işlemlerinin bile başlanmadan önce hekim kontrolüne ihtiyacı mevcuttur. Sonuç olarak hekim kontrolünde doğru yapılmış bir beyazlatma tedavisi zararlı değildir. Sağlınız için önce bir diş hekimine başvurmalısınız.

Yerinden çıkmış bir diş yeniden yerine yerleştirilebilir mi?
Travma nedeniyle ( trafik kazası, yüzüstü düşme, havuza balıklama atlama vs.) yuvasından çıkmış diş aradan en fazla 2 saat geçmiş ise yerine yerleştirilebilir.Böyle bir tedavinin başarısını etkileyen bir etken diş temiz şekilde en kısa zamanda hekime ulaşmasıdır. Diğer önemli bir etkende dişin kurumadan ve temiz bir şekilde ulaşmasıdır. Bu sıvılar pastorize süt, tükrük, veya HBSS, Viaspan gibi özel solüsyonlardır.